سر گشتگان وادی پندار را بگوی:
آن روز میرسد
کز خاوران ستارهی احمد شود بلند
وز هر کرانه بانگ محمّد شود بلند
در پرتو ستارهی سرخ محمّدی
از آبهای گرم
تا خِطّههای سرد
از بیشههای سبز
تا سرزمین سرخ و سپید و سیاه و زرد
از ماوراء گنگ
تا خطّهی فرنگ
از شهر بندِ نام
تا دور دستِ ننگ
در قعر درّهها
بر بام کوهها
آوای پر صلابت توحید پر شود
آنگونه پر نهیب
و آنگونه پر شکوه
کز هیبتش قوایم عالم خبر شود
ای شب گرفتگان!
این شام، صبح گردد و این شب سحر شود
آن روز بنگری
در بزمگاه خاک
جام شراب در کف کاووس و جم نماند
بالای کس به محضر فرعون، خم نماند
گنجورِ زر مدار چنین محتترم نماند
بیند دو چشم تو
کز تند باد حادثه و خشم مومنان
بر خاک ما نشانه ز کاخ ستم نماند
در آن طلوع نور
تندیسهای کفر
اندامهای شرک
در زیر دست و پاست
این وعدهی خداست
دیگر در آن زمان
در خطّهی عرب
اسلام تابناک
در چنگ اقتدار خدایان نفت نیست
دیگر تبار فکری «سفیان» و «بولهب»
بر پهندشتِ خاک عراق و حجاز و شام
سروَر نمیشود
دیگر به دست سودپرستان فتنه جوی
خاک عزیز مکّه مسخّر نمیشود
در مهبط پیام خداوند ذوالجلال
هر غول شرک، تالیِ قیصر نمیشود
دیگر در آن زمان
قرآن غریب نیست
اسلام سربلند
بازیچهی منافق مردم فریب نیست
در یک طلوع صبح
خفّاشهای تیره دل و کور چشم شب
از بیم انتقام به هر غار میخزند
آن روز میرسد که صلای محمّدی
از هر گلوی پاک
پر جوش و تابناک
بالا رود ز خاک
این وعدهی خداست
این مژدهی نجات غلامان و بردههاست
در آن طلوع سرخ
تیغ برهنگان
بر فرق پادشاست
جان ستمکشان
از رنجها رهاست
ای همرهان! بشارت قرآن دروغ نیست
این وعدهی خداست
دل هم بر آن گواست
ای شب گرفتگان!
خود مژده از منست
دیدار با شماست.
مهدی سهیلی- فروردین 1364
بیزی مردانه دوغمشدیر طبیعت ابتدا سیندان
عدونین قورخماریق قانلار توکن نوک جدا سیندان
اولونجه شکوهیه دیل آچماریق اعدای بیرحمین
اگر یوز یول کسیلسه باشیمیز تیغ جفا سیندان
عدولر باغرینی چاتلاتمیشیق میدان حرب ایچره
بیز اول فاتحلریک حقین ظفرپرور صدا سیندن
شرار تیغمیزدن هر زمان دشمن فرار ایتمیش
قاچار خفاش بد طینت نیجه شمسین ضیا سیندان
شهید اولماق فقط حریّت اوغروندا سعادتدیر
اسارتله حیاتین بیثمر ذوق و صفا سیندان
سئورسهک کاوه تک آزادهلیک، مظلوم دنیانی
خلاص ایتمک گرهک ضخاک عصرین هر بلا سیندان
اگر مظلومی قورتارماقسا مقصد ظلم ظالمدن
گرهک بالمرّه ییخماق قلعهی ظلمی بنا سیندان
شاعیر: علی آقا واحد
زینبیم نهر فرات اوسته سپهداریم ئولوب
کسیلوب قوللاری غیرتلی علمداریم ئولوب
قره معجر باشووا باغلا باجی
گئت اوتور قارداشووا آغلا باجی
یارالار سینه سینون اوسته گلستان کیمیدی
او قدر اوخ توخانوب جسمی نیستان کیمیدی
گوزلروندن ایراق اولسون او قدر داش وورولوب
پیکری شان شان اولوب زلف پریشان کیمیدی
قره معجر باشووا باغلا باجی
گئت اوتور قارداشووا آغلا باجی
داش دگوب آلنینا گل صورتینه قان توکولوب
ساحل معرفته فکر ایله مرجان توکولوب
آیریلوب عضولری قارداشیمون پیکردن
ایله بیل آیه به آیه یره قرآن توکولوب
قره معجر باشووا باغلا باجی
گئت اوتور قارداشووا آغلا باجی
باشا چیخماز بیلورم باجی بلاسی باشیمون
ئولمینجک قوروماز چشمهلری گوز یاشیمون
مین ائیل عمریم اگر اولسا سویا حسرت باخارام
سو کنارینده سوسوز جانی چیخوب قارداشیمون
قره معجر باشووا باغلا باجی
گئت اوتور قارداشووا آغلا باجی
لایق شانی ابوالفضلیمه غم بزمی قورون
گیینوز قاره ادبلن دیزی اوسته اوتورون
آناسی ام بنینون عوضینده ملشون
سینهسی پارچالان قارداشیما سینه وورون
قره معجر باشووا باغلا باجی
گئت اوتور قارداشووا آغلا باجی
باشین آلدیم سینمین اوسته دیدیم جان قارداش
قیزلاریم گوزلروون قانینه قربان قارداش
گوردوم آهسته دیور آی گوزیمون نوری حسین
ئولورم باشیمون اوسته اوخی قرآن قارداش
قره معجر باشووا باغلا باجی
گئت اوتور قارداشووا آغلا باجی
دیدیم آچ گوزلرووی وصلوه حسرت چکورم
او گوزل گوزلرووه باخماقا منت چکورم
ممکن اولسا دیدی سنده گوزووی باغلا حسین
یوزیمه باخما الیم بوشدی خجالت چکورم
قره معجر باشووا باغلا باجی
گئت اوتور قارداشووا آغلا باجی
آغلیوب یاره لنن قلبیمی یارما ئولورم
گوز یاشیلان بو بیابانی سووارما ئولورم
سنی ویرّم قسم اللرده ئولن فاطمیه
منی اکبر کیمی اخیامه آپارما ئولورم
قره معجر باشووا باغلا باجی
گئت اوتور قارداشووا آغلا باجی
قلم اولسیدی یازاردیم علمون سینه سینه
سوزلریم اود توکه اهل حرمون سینه سینه
گوردی دشمن منی قولسوز باشیما وردی عمود
یوزی اوستونده یخلدیم ننمون سینه سینه
قره معجر باشووا باغلا باجی
گئت اوتور قارداشووا آغلا باجی
شاعر: غفاری اردبیلی
آز قالدی کی دعواده یتسون خطر عباسه
قان گوزلرینی دوتموش وئرمور خبر عباسه
قوللار قلم اولموشدی قان گوزلره دولموشدی
آغلاردی مدارینده شمس و قمر عباسه
صاق گئتدی کسر گئتدی صول گئتدی سپر گئتدی
باش کاسهسی اولموشدی تنها سپر عباسه
دورت سمتدن اوخ دگدی بیر آخ دئمدی والله
دیل یارهلری اولدی اوخدان بتر عباسه
کسدی قباقین ناگه بیر غول قوی پیکر
بیر آهن عمود آلتدا سالدی نظر عباسه
سسلندی، علی اوغلی نه گلدی او قوللاره
بو سوز یارالاردان چوخ، ائتدی اثر عباسه
ناگه او عمود آهن گزدی باشی اوستونده
جان جان دئدی زهراده والا گهر عباسه
زین اوسته ابوالفضلی بیر صاق صولا ترپتدی
لایلای چالینور گویا شوریده سر عباسه
بو واقعه واللّهی زهرایه گران گلدی
یر گوی هامی قان آغلار دشمن گولر عباسه
شاعر: استاد منزوی
علی سینمده کی دیرناق یاراسی خاطرینه
بیر آزدا یات سحرون ماجراسی خاطرینه
سوسوزلار الده سو جامی دیلینده یا عباس
دخیل درگه اولوبلار سخاسی خاطرینه
سوسوزلارین چوخی دائم بو دور و برده گزور
گچولّه صاق صولا سو ماجراسی خاطرینه
خیال ایدولّه سو اولسا فقط بو خیمهده وار
سویی ربابه ویرللر بالاسی خاطرینه
اوغول بو سوزلره باعث فقط سوسوزلقدی
همیشه درد سیزیلدار دواسی خاطرینه
خجالتی سنون عباس عمون چکور آرادا
گیدوب اوزاقدا گزور ئوز حیاسی خاطرینه
فقط رقیّه باجوندور گلوب گیدن یانوا
ئوزین هلاک ایدور ئوز دلرباسی خاطرینه
و بیرده سس اوجالاندا گلولّه عمّهلرون
توکولّه گوزیاشی قارداش بالاسی خاطرینه
گرگ سکینهنون آغوشینه ویرم سنیده
دخیل درگه ایده ئوز آناسی خاطرینه
دیه عمو آنامون چارهسی گیدوب الدن
گوزین تیکوب الوه التماسی خاطرینه
او خالی مشکلره دقّتیله بیر باخسان
و لو اولا ایکی قطره شفاسی خاطرینه
توکک بوغازینه راحت گیدوب گله نفسی
ربابون آه دل بینواسی خاطرینه
بالق تک آغزوی تزتز آچوب چخاتما دیلون
ئورگیمون بو ساغالماز یاراسی خاطرینه
من آلتی آی سنه صود ویرممیش غذا یمدیم
باغشلا بو گجه نی غم هواسی خاطرینه
یقین فراتیده ناله ایدور سوسوزلقوا
یاتانموسن او فراتون صداسی خاطرینه
فرات سهلیدی داغ داش یانار سنون حالوا
بو لشگرون عمل نارواسی خاطرینه
چوخ ایستورم آنالار ایچره تک رباب آنووی
بیر امتحان ایدهلر، مدّعاسی خاطرینه
گوزوم پیاله سینه بیر پیاله سو ویرهلر
ویرم بو گوزلروی عمرون بقاسی خاطرینه
شاعر: استاد منزوی
بر روح تمام شیعیان تیغ زدند
بر مردترین مرد جهان تیغ زدند
خورشیدبه سینه، ماه برسر میزد
انگاربه فرق آسمان تیغ زدند
سالروز شهادت امام علی(ع) تسلیت باد
مژده که شد ماه مبارک پدید
به عاصیان وعدهی رحمت رسید
ماهی سرشار از برکت و رحمت و عبادتهای پذیرفته شده برایتان آرزومندم...
خداوندا رسان از ما سلامش
به گوش ما رسان یارب کلامش
به سوز سینهى مجروح زهرا
نما تعجیل در امر قیامش...
عید شما مبارک
میگشایم عقده از کار حیات
سازمت آگاه اسرار حیات
چون خیال از خود رمیدن پیشهاش
از جهت دامن کشیدن پیشهاش
در جهان دیر و زود آید چسان
وقت او فردا و دی زاید چسان
گر نظرداری یکی بر خود نگر
جز رم پیهم نهئی ای بیخبر
تا نماید تاب نامشهود خویش
شعلهی او پرده بند از دود خویش
سیر او را تا سکون بیند نظر
موج جویش بسته آمد در گهر
آتش او دم بهخویش اندر کشید
لاله گردید و ز شاخی بر دمید
فکر خام تو گران خیز است و لنگ
تهمت گل بست بر پرواز رنگ
زندگی مرغ نشیمن ساز نیست
طایر رنگ است و جز پرواز نیست
در قفس وامانده و آزاد هم
با نواها میزند فریاد هم
از پرش پرواز شوید دمبدم
چارهی خود کرده جوید دمبدم
عقدهها خود میزند در کار خویش
باز آسان میکند دشوار خویش
پا بهگل گردد حیات تیزگام
تا دو بالا گرددش ذوق خرام
سازها خوابیده اندر سوز او
دوش و فردا زادهی امروز او
دمبدم مشکل گر و آسان گذار
دمبدم نو آفرین و تازه کار
گرچه مثل بو سراپایش رم است
چون وطن در سینهئی گیرد دم است
رشتههای خویش را بر خود تند
تکمهئی گردد گره بر خود زند
در گره چون دانه دارد برگ و بر
چشم بر خود وا کند گردد شجر
خلعتی از آب و گل پیدا کند
دست و پا و چشم و دل پیدا کند
خلوت اندر تن گزیند زندگی
انجمنها آفریند زندگی
همچنان آئین میلاد امم
زندگی بر مرکزی آید بهم
حلقه را مرکز چو جان در پیکر است
خط او در نقطهی او مضمر است
قوم را ربط و نظام از مرکزی
روزگارش را دوام از مرکزی
رازدار و راز ما بیت الحرم
سوز ما هم ساز ما بیت الحرم
چون نفس در سینه او را پروریم
جان شیرین است او ما پیکریم
تازه رو بستان ما از شبنمش
مزرع ما آب گیر از زمزمش
تابدار از ذرههایش آفتاب
غوطه زن اندر فضایش آفتاب
دعوی او را دلیل استیم ما
از براهین خلیل استیم ما
در جهان ما را بلند آوازه کرد
با حدوث ما قدم شیرازه کرد
ملت بیضا ز طوفش هم نفس
همچو صبح آفتاب اندر قفس
از حساب او یکی بسیاریت
پخته از بند یکی خودداریت
تو ز پیوند حریمی زندهئی
تا طواف او کنی پایندهئی
در جهان جان امم جمعیت است
در نگر سر حرم جمعیت است
عبرتی ای مسلم روشن ضمیر
از مآل امت موسی بگیر
داد چون آن قوم مرکز را ز دست
رشتهی جمعیت ملت شکست
آنکه بالید اندر آغوش رسل
جزو او دانندهی اسرار کل
دهر سیلی بر بنا گوشش کشید
زندگی خون گشت و از چشمش چکید
رفت نم از ریشههای تاک او
بید مجنون هم نروید خاک او
از گل غربت زبان گم کردهئی
هم نوا هم آشیان گم کردهئی
شمع مرد و نوحهخوان پروانهاش
مشت خاکم لرزد از افسانهاش
ای ز تیغ جور گردون خسته تن
ای اسیر التباس و وهم و ظن
پیرهن را جامه احرام کن
صبح پیدا از غبار شام کن
مثل آبا غرق اندر سجده شو
آنچنان گم شو که یکسر سجده شو
مسلم پیشین نیازی آفرید
تا به ناز عالم آشوبی رسید
در ره حق پا به نوک خار خست
گلستان در گوشهی دستار بست
اقبال لاهوری، رموز بیخودی
آیه 12 سوره حجرات: یَّاءَیُّهَا الَّذِینَ ءَامَنُواْ اجْتَنِبُواْ کَثِیراً مِّنَ الظَّنِّ إِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ إِثْمٌ وَلاَ تَجَسَّسُواْ وَلاَ یَغْتَب بَّعْضُکُم بَعْضاً اءَیُحِبُّ اءَحَدُکُمْ اءَن یَاءْکُلَ لَحْمَ اءَخِیهِ مَیْتاً فَکَرِهْتُمُوهُ وَاتَّقُواْ اللّهَ إِنَّاللّهَ تَوَّابٌ رَّحِیمٌ
ترجمه: اى کسانى که ایمان آوردهاید! از بسیارى از گمانها دورى کنید، زیرا بعضى گمانها گناه است(و در کار دیگران) تجسّس نکنید و بعضى از شما دیگرى را غیبتنکند، آیا هیچ یک از شما دوست دارد که گوشت برادر مرده خود را بخورد! پس آن را ناپسند مىدانید و از خداوند پروا کنید، همانا خداوند توبه پذیرمهربان است.
آنچه که زندگی انسان را از سایر حیوانات متمایز میکند و به آن رونق و حرکت و تکامل میبخشد، روحیه همکاری گروهی است و این در صورتی امکانپذیر است که اعتماد و خوشبینی بر همگان حاکم باشد و افراد به دور از هر گونه سوءظن و بدگمانی باشند، چرا که سوءظن اساس اعتماد متقابل را درهم میکوبد، پیوندهای تعاون را از میان برداشته و روحیه اجتماعی بودن را تضعیف میکند.
در زندگی فردی نیز اگر انسان با افکار منفی یعنی احساس ناتوانی و خودکمبینی همراه باشد در حقیقت سیستم دفاعی خود را علیه خویش فعال نموده و زمینهساز شکست درونی خویشتن میشود، به عبارت دیگر همه ما اگر به طور مداوم اندیشهها و افکار منفی را در سر بپرورانیم و از کاه، کوهی بسازیم و تمام رفتارهای دیگران را حمل بر دشمنی و تحقیر نماییم، به تدریج این افکار منفی بر ما مسلط میشود و ناخودآگاه بخش عظیمی از تواناییهای بالقوه و بالفعل خود را هدر میدهیم و در نتیجه بیحوصله، افسرده، عصبی و ناتوان میشویم، همه چیز و همهکس در نگاه ما منفی، غمانگیز و ناامیدکننده خواهد بود و از آنچه داریم هیچ لذتی نمی بریم و احساس خوبی هم نداریم.
بنابراین، بدبینی سرچشمه همه ناراحتیهای روحی و روانی و موجب اضطراب و نگرانی است و شخص بدبین، بیشتر از دیگران غمگین، خود خور و ناراحت است و به علت گمانهای بدی که درباره اشخاص و پدیدهها دارد، بسیار در رنج و عذاب درونی است. در نتیجه از همنشینی با دوسـتـان و رفـت و آمـدهـای مـفید اجتناب میورزد و به تنهایی و عزلت بیشتر تمایل دارد و از شادی و نشاط روحی بیبهره است و شاید کار به جایی برسد که از همه کس و همه چیز هراس پیدا میکند و هر تحرکی را از سوی هر کس به ضرر خود میبیند و چنین تصورمی کند که همگان کمر به نابودی و حذف او بـسـتهاند.
انسان بدگمان در اثر دوری از مـعــاشــرتهــای ســودمـنـد و فـاصـلـه گـرفـتـن از دیگران، از تکامل و رشد فکری باز میماند و همیشه تنهاست و از تنهایی رنج میبرد و از کمترین صفای روحی برخوردار نیست. آنکه زندگیاش همراه با سوء ظن است همیشه در دل به بدگویی و غیبت دیگران مشغول و از این جهت است که برخی از علمای اخلاق از سوء ظن به عنوان غیبت قلبی و باطنی نام بردهاند.
همچنین درجمعی که دیدگاههای منفی و گمانهزنیهای بیدلیل در مورد دیگران امری رایج و عادی در اذهان عموم افراد باشد، دوستی و الفت از میان آنها رخت بر میبندد و حجم غیبت به سبب بدگمانی افزایش مییابد.
بدگمانی و سوءظن نوعی ستمگری در حق دیگران است و باعث افزایش ترس میان آحاد جامعه میشود زیرا مردم پیوسته در هراس میباشند که مبادا بیدلیل در معرض اتهام قرار بگیرند و آبـرویشـان بـه مـخـاطـره بـیـفـتد. پس بدبینی بزرگترین مانع همکاریهای اجتماعی، اتحاد و پـیـوستگی دلهاست و سبب گوشهگیری، تکروی و خودخواهی انسانها میشود وچه بـسـا افـراد ارزنـدهای کـه مـیتوانستند منشاء کـارهـای مـهم و ارزشمند باشند، اما براثر بدگمانی خود یا بدگمانی دیگران نسبت به آنها از پیشرفت و ترقی بازماندهاند.
راهکارهای رهایی از سوءظن و بدبینی:
ممکن است گفته شود که گمان خوب یا بد یا به اصطلاح مثبتنگری یا منفینگری امری اختیاری نیست، بنابراین چگونه میتوان از آن جـلــوگـیــری کــرد؟ در هـمـیـن راسـتـا تـوصـیـههایی از سوی علمای اخلاق بیان گردیده که به اختصار برایتان بازگو میکنیم:
1- منظور از نهی از سوءظن، نهی از ترتیب اثر دادن به آن است، یعنی هرگاه گمان بدی نسبت به شخصی مـسـلـمان در ذهن پیدا شد در عمل نباید کوچکترین اعتنایی به آن کرد، یعنی نحوه تعامل خود را تغییر ندهیم. بنابراین آنچه گناه است ترتیب اثر دادن به گمان بد میباشد.
2- پرهیز از همنشینی با افراد ناپاک و ناسالم و نامتعادل، زیرا انسان بر اثر همنشینی با آنها از ویژگیهای اخلاقی ایشان تأثیر می پذیرد و کمکم به افراد خوبی که با او همرنگ و همعقیده نیستند، بدبین میشود.
3- کنترل مجاری ادراکات، چرا که قرآن کریم در آیه 36 سوره اسراء تمام مجاری فهم انسان را مسئول دانسته است. پس قطعاً چشم و گوش ودل همگی مسئول میباشند. اگر کنکاشی در علل پیدایش سوءظن داشته باشیم میبینیم که ادراکــات حـسـی و بـالاخـص دیـدنـیهـا و شنیدنیهای ما در شکل دادن افکار و تخیلات ما سهم به سزایی دارند، در نتیجه یکی از بهترین راههای تدبیر خواستها و تسلط بیشتر بر خود و پیروزی بر خواهش نفسانی و وسواس شیطانی در مورد متهم کردن دیگران، مهار ادراکات و بیش از همه مهار چشم و گوش است.
4- توجه به آثار بد منفی نگری و سوء ظن و دقت در آیات و روایاتی که سوء ظن را تقبیح کرده و به حـسـن ظن تشویق نمودهاند. شایان ذکر است، هیچکس نباید کاری کند که مردم به او ســوءظــن پـیـدا کنند و سخن پایانی اینکه از بــارزتــریــن نـشـانـههای نابسامانی روحی و روانی، سوءظن و بـدگمانـی است. همچنانکه پیامبر(ص) در این مورد فرمودند: از ظن و گمان پرهیز کنید زیرا کـه ظن و گمان، دروغ ترین سخنان است.
منبع: سایت عصر ایرانwww.asriran.com/fa/news/85221
درودی معطر چو زلفین یار
سلامی مفرح چو باد بهار
ز صبح ازل تا به عصر شمار
ز ما باد بر خاک احمد نثار
ز بحر شرف گوهر پاک او
مطاف فلک تودهی خاک او
بدو نازش آفرینش مدام
بدو دفتر آفرینش تمام
امینی که گنجور کنز قدم
همه نقد اسرار از بیش و کم
به گنجینهدار ضمیرش سپرد
وکیل مهمات خویشش شمرد
تعالی الله این شوکت و پایه چیست؟
جز آن ذات والا بدین پایه کیست؟
شاعر: یغمای جندقی
بگریست ابر تیره به دشت اندر
وز کوه خاست خندهی کبک نر
خورشید زرد، چون کله دارا
ابر سیه چو رایت اسکندر
بر فرق یاسمین، کله خاقان
بر دوش نارون، سَلَبِ قیصر
قمری به کام کرده یکی بربط
بلبل بهنای برده یکی مِزهَر
نسرین به سر بهبسته ز نو دستار
لاله به کف نهاده ز نو ساغر
نوروز فر خجسته فراز آمد
در موکبش بهار خوش دلبر
آن یک طراز مجلس و کاخ بزم
این یک طراز گلشن و دشت و در
آن بزم را طرازد چون کشمیر
این باغ را بسازد چون کشمر
هر بامداد، باد برآید نرم
وز روی گل به لطف کشد معجر
خوی کرده گل ز شرم همی خندد
چون خوبرو عروس بر شوهر
بر خار بن بخندد و سیصد گل
چون آفتاب سر زند از خاور
مانند کودکان که فرو خندند
آنگه کشان پذیره شود مادر
قارون هر آنچه کرد نهان در خاک
اکنون همی ز خاک برآرد سر
زمرد همی برآید از هامون
لؤلؤ همی بغلتد در فرغر
پاسی ز شب چو درگذرد گردد
باغ از شکوفه چون فلک از اختر
غران همی برآید ابر از کوه
چون کوس برکشیده یکی لشگر
برف از ستیغ کوه فرو غلتد
هر صبح که آفتاب کشد خنجر
هر گه درختی از که بدرخشد
وز بیم خویش ناله کند تندر
گویی به روز رزم همی نالد
از بیم تیغ شاه، دل کافر
حیدر امیر بدر و شه صفین
دست خدا و بازوی پیغمبر
ملک الشعرای بهار
نخلها تشنهی شط العرب زمزم تست
تشنگی بر لب تب سوختهی علقم تست
خیمه در آن طرف سدره بر افراشتهای
هشتمین باغ جنان منتظر مقدم تست
میوزد از نفس گرم صبا عطر بهشت
باد خود زندهی جاوید مسیحا دم تست
ای که با زخمهی زخمت شده هستی به سماع
کربلا پردهای از سمفونی اعظم تست
لالهها از دل گودال سر آورده برون
دشتها پر شفق از تابش جام جم تست
کیست این تشنهی سودا زدهی بحر به دوش؟
که دو دست قلمش سبزترین پرچم تست
ای سفر کرده! پس از کوچ غریبانهی تو
زینب در به درت آینهدار غم تست
ای که در خاتم انگشتریات نقش وجود!
کربلا شعلهای از شعشعهی خاتم تست
شاعر: کاظم نظری بقا
بحر بلانون بو گجه داشمیش بلاسی
کفاریدن مهلت آلوب زهرا بلاسی
صحرای عشقه خیره دور اهل سماوات
معبودیله عشاق حق ایلور مناجات
دشت بلادن عرشه چخمیش صوت آیات
گرم ایلیوب عشق اهلینی قرآن صداسی
چون فاش ایدوب سرّی ولی ذات خلّاق
شاد و خراماندور عموم هنگ عشاق
هر تک تکی اولموش اورکدن مرگه مشتاق
وصله بلی مایل اولور عشق آشناسی
اولموش پریشان و غمین حال اهل معنا
جنتده زهرا باش آچیب گریاندی طاها
سویلور ملکلر بیر بیره گر صبح آچیلسا
أوز قانینه غلطان اولور دین رهنماسی
راه حقیقت سالکی شمس امامت
یعنی حسین اول صاحب مجد و جلالت
بیر خیمه ده ایلور خانم زینبله صحبت
دورِ خیامی گوزلیور صاحب لواسی
پروانه مثلی زینب زار و مکدر
دور حسینه ذوق و شوقیله ورار پر
بو عشقیله بیلمم نه نوعی طاقت ایلر
گورسه باتوب قانه حسینِ مه لقاسی
سو یولّارینی باغلیوبدور اهل کینه
چخمش أنا العطشان سسی عرش برینه
سقایه جام الده دیور نازلی سکینه
ایله فراهم سو عمو الله رضاسی
زهرا گلستاننده گللر سارالمیش
اوچ گوندی آلِ مصطفی لب تشنه قالمیش
شش ماهه ئوز طفلین رباب آغوشه آلمیش
چوخ یاندرور اول غمکشی اصغر نواسی
استاد کلامی زنجانی
سلام ای تشنه لب سقا ابوالفضل
سنه قربان کسر زهرا ابوالفضل
ابوالفضل یا ابوالفضل
یتیشدی هشتم ماه محرم
کسوب سو یوللارین اشرار عالم
گلوب زینب دئدی ای مونس غم
سوسوزدی عترت طاها ابوالفضل
ابوالفضل یا ابوالفضل
گوزل قارداش سو یوخدی خیمهلرده
گلوب بیکس ربابین قلبی درده
دولان گوزلر قالوبدی صود اَمرده
قوپوب طوفان واویلا ابوالفضل
ابوالفضل یا ابوالفضل
علینون ای اوجا قامت بالاسی
محبت جمعینون شمع هداسی
اوزون قوللاریوین عالم فداسی
شهید یوم عاشورا ابوالفضل
ابوالفضل یا ابوالفضل
سنه عاشقلرون قربان کسللر
اسنده پرچمون دللر اسللر
وراللار عشقیوه ضرب المثللر
وفاده یوخ سنه همتا ابوالفضل
ابوالفضل یا ابوالفضل
بو درد اهلی دواسین سندن ایستور
برات کربلا سین سندن ایستور
مریضلر ئوز شفاسین سندن ایستور
بو گوزلر سندهدی مولا ابوالفضل
ابوالفضل یا ابوالفضل
آدون بازار عشقی ائتدی رایج
آلوب عالم قاپوندان چوخ نتایج
دیر درد اهلی یا باب الحوائج
ائله پرونده می امضا ابوالفضل
ابوالفضل یا ابوالفضل
قالاندی قلبوه غملر غم اوسته
قوپوب هنگامه نهر علقم اوسته
آخوب قانون سو اوسته پرچم اوسته
او حاله آغلادی دریا ابوالفضل
ابوالفضل یا ابوالفضل
کلامی
ابولفضلی گوروب صفلر داغیلدی
قاچوب سرکردهلر لشگر داغیلدی
حسینون عاشق کامل عیاری
علمدار رشید و باوقاری
آلوب گویا علیدن ذوالفقاری
توکوب قان قلعهی خیبر داغیلدی
قاچوب سرکردهلر لشگر داغیلدی
اِئدوب کفرین سپاهین برهم عباس
گلوب نهر اُوسته وردی پرچم عباس
سووا باخدیقجا اُولدی خرّم عباس
اورکدن غصهسی یکسر داغیلدی
قاچوب سرکردهلر لشگر داغیلدی
سو مشگین دولدوروب لب تشنه سقا
ئوزی میل ائتمدی بیر قطره اما
جزاک الله دئدی معناده زهرا
غم اولاد پیغمبر داغیلدی
قاچوب سرکردهلر لشگر داغیلدی
رجز خوان الده پرچم دلده تکبیر
ئوزین ووردی سپاهه بیرده چون شیر
هراسان ائتدی خصمی برق شمشیر
یول اوستن فرقه کافر داغیلدی
قاچوب سرکردهلر لشگر داغیلدی
دیور راوی باخوردیم حالی مضطر
چیخور گوردوم نیستاندان او سرور
نه وار مشگینده سو نه تنده اللر
دگوب باشه عمود افسر داغیلدی
قاچوب سرکردهلر لشگر داغیلدی
اونی السیز گوروب اَل چالدی اعدا
کمکسیز قارداشین سسلندی سقا
غریب عباسیوی درک ایله مولا
اولوب عمروم گلی پرپر داغیلدی
قاچوب سرکردهلر لشگر داغیلدی
علمدارون وئرور جان یا حسین گل
سن عطشان منده عطشان یاحسین گل
گلن یولاره قربان یاحسین گل
یاغیش تک اوخ یاغوب پیکر داغیلدی
قاچوب سرکردهلر لشگر داغیلدی
کلامی زنجانی
منیم پناهیم اُمیدگاهیم، دایان حسینیم سنه سوزوم وار
اوپوم ایاقون یانان ددوداقون، امان حسینیم سنه سوزوم وار
دایــان بـــرادر عــزیــز مــادر، گلیـر دالـینجـا پیـاده زینب
هـارا گئدیرسن؟ شتاب ائدیرسن، قالوبدی بحر بلاده زینب
نـه چــاره ائیلیــم یانـیـر بـو قلبیـم، چکیبدی درد زیاده زینب
وداع آخر توقف ائت بیر، زمان حسینیم سنه سوزوم وار
باجووا لطف ائت بیر آز دایان گئت، آماندی قارداش آماندی ئوللم
گـوزومده یاشیـم آغـاردی باشیم، غمیم بیلیرسن گراندی ئوللم
اَییلدی قدیم، یارالی قلبیم خـدنـگ ظلمــه نشاندیـر اوللم
تـرحم ائیلــه آتــووا وئرمه، عنان حسینیم سنـه سـوزوم وار
بــو غمــده قیــزلار غمه گرفتــار، حرمسـراده قالیبـدیـر آغـلار
او فوجی آیــا بــو چــولـده تنهــا، بلالـی زینب نه نوعـی ساخـلار
تعـجــبیـم وار مگـــر آتالار، بالالارینـــی بــو نحوی یوخــلار
کومکلری یوخ، بلالری چوخ، اینان حسینیم سنه سـوزوم وار
اگر برادر قییتماقیــن وار، او کهنــه کـوینک ندیـر بـدنـده
ئورک سیخیلدی ایویم ییخیلدی، او کوینگی سن آلیب گینده
منــه بس اولـدی، مشخـص اولدی، سنـی سویارلار یقیـن ئولنده
همیشه مغموم همیشه مظلوم، اولان حسینیم سنه سوزوم وار
قیــزون رقیــه دیینـده عمـه، هانـی بابام بس ائدیم نـه چـاره
نئجــه دئییـم مــن گئـدیبدیر الان، خیامــه گلمـز بابـون دوباره
او باغــری قانـلار او آغلیانلار، بـالالاروندور ائدیـر نظاره
آتیب گئدیرسن اولارا سن سن، گومان حسینیم سنه سوزوم وار
شاعر: انور اردبیلی
ای تیر بلا شیشهی جان را تو شکستی
وی پیک اجل قلب جهان را تو شکستی
چشمم به رهت بود، رسیدی به سراغم
آیینهی آیین زمان را تو شکستی
داغ علی اکبر به دمت گشته نشانه
خون گریه نما، چون که نشان را تو شکستی
از بوسهگه فاطمه تقبیل نمودی
گنجینهی اسرار نهان را تو شکستی
قلبی که بود قلب همه عالم امکان
کاشانه به خود کردی و آن را تو شکستی
آن لحظه که اندر دل من جای گرفتی
یکباره دل عالمیان را تو شکستی
از نای دلم نغمهی یا فاطمه خیزد
آخر به گلو بغض فغان را تو شکستی
تیری چو تو بر سجدهگه سر سپهم خورد
پیشانی آن یار جوان را تو شکستی
بر اصغر من نیز از این تیر زد اعدا
ز آن قلب رباب نگران را تو شکستی
ز آن حنجر و ز آن سجدهگه و زین دل پر سوز
فریاد، که پیمانهی جان را تو شکستی
کلامی زنجانی
تا در آغوش پدر ماوا گرفت
موج در آغوش دریا جا گرفت
دامن قنداقه شد غرقاب خون
تا پدر قنداقه را بالا گرفت
تیر دشمن تا گلویش را شکافت
خنده کرد و اشک از بابا گرفت
غنچه نشکفتهای پژمرد لیک
جان ز جسم باغبان یکجا گرفت
از بر یعقوب دشت کربلا
گرگ تیر، آن یوسف زهرا گرفت
کرد از داغش گریبان چاک چاک
وز غم او بانگ واویلا گرفت
جام گلگون شهادت را به شوق
کودک شش ماهه از مولا گرفت
لالههای نینوا «یاسر» ببین
رنگ خون زین ماتم عظمی گرفت
شاعر: صافی گلپایگانی